Paragraaf Verbonden partijen

In deze paragraaf komen de organisaties aan de orde die een publieke belang uitvoeren en waarin Aalten een financieel en een bestuurlijk belang heeft. Dat laatste door zeggenschap bij besluitvorming door stemrecht.

Gemeenschappelijke regelingen (publiekrechtelijk)

Terug naar navigatie - Gemeenschappelijke regelingen (publiekrechtelijk)

Per publiekrechtelijke regeling is de ratio van het weerstandsvermogen opgenomen. Om te beoordelen in hoeverre het weerstandsvermogen toereikend is, wordt een relatie gelegd tussen de financieel gekwantificeerde risico’s en de beschikbare weerstandscapaciteit. De relatie wordt uitgedrukt in een ratio, waarbij normaliter gestreefd zou moeten worden naar een ratio weerstandsvermogen van minimaal 1,0.

Ratio weerstandsvermogen
>2 Uitstekend 0,8 – 1,0 Matig
1,4 – 2,0 Ruim voldoende 0,6 – 0,8 Onvoldoende
1,0 – 1,4 Voldoende < 0,6 Ruim Onvoldoende
bedragen x € 1.000
Omgevingsdienst Achterhoek (ODA), Hengelo Gelderland (Programma 1)
Doelstelling en openbaar belang De ODA behandelt voor de partners de aanvragen voor vergunningen in het kader van het omgevingsrecht (milieudeel), toetst meldingen, houdt toezicht op en handhaaft de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Daarnaast adviseert de ODA gemeenten en provincie (op verzoek) bij de opstelling van beleid en bij specifieke ontwikkel- of uitvoeringsprojecten.
Partijen Naast Aalten de gemeenten Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Lochem, Montferland, Oost Gelre, Oude IJsselstreek, Winterswijk en Zutphen en de provincie Gelderland.
Actualiteit De Omgevingswet is opnieuw uitgesteld en de beoogde invoeringsdatum is nu
1-1-2023. Bij de invoering van de Omgevingswet gaan provinciale bodemtaken over naar gemeenten en dit takenpakket wordt bij de ODA belegd. Daarnaast houdt men aandacht voor nieuwe ontwikkelingen in de samenleving zoals Zeer Zorgwekkende Stoffen, klimaat, energie en milieu- en drugscriminaliteit.
In 2022 is de ODA gestart met de opzet van een datalab en data-analyse om meer risicogericht en efficiënter te kunnen werken. Waar mogelijk sluiten ze zich aan bij Datalab GO.
Jaar Eigen vermogen Vreemd vermogen Bijdrage Saldo begroting Ratio weerstand
2022 150 1.060 458 Sluitend 1,6
2023 210 1.050 564 Sluitend 1,84
Laborijn, Doetinchem (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang Laborijn heeft tot taak zorg te dragen voor de uitvoering van de Participatiewet en de Wet Sociale Werkvoorziening. Zij ondersteunt inwoners voor wie werk zoeken en vinden niet vanzelfsprekend is, op hun weg naar een baan of, als dat nog niet mogelijk is, door (maatschappelijke) participatie.
Partijen Naast Aalten de gemeenten Doetinchem en Montferland.
Actualiteit De werkzaamheden die Laborijn voor ons uitvoert, nemen steeds meer toe. Naast de structurele uitvoering van de Wet Inburgering met ingang van 2022 verzorgt Laborijn ook de verstrekking van leefgeld aan Oekraïners en de uitkering van de energietoeslag. In de begroting is, in het licht van de afgegeven zienswijze bij de vorige begroting, actief gestuurd op het verder beperken van de uitvoeringskosten. Onze bijdrage voor 2023 komt uit op € 1.882.000. Hoewel de landelijke verwachting is dat het aantal mensen dat afhankelijk is van een Participatiewetuitkering de komende jaren licht stijgt, verwacht Laborijn deze stijging beperkt te kunnen houden. In deze begroting is rekening gehouden met een nihil resultaat op de BUIG.
Als gevolg van het uittreden van de gemeente Oude IJsselstreek worden de kosten en overhead verder afgebouwd. Voor de financiering van de frictiekosten is een reserve gevormd. Om een mogelijk lange juridische procedure te voorkomen is over de afrekening van een deel van de uittreedkosten in 2022 een minnelijke regeling getroffen.
Jaar Eigen vermogen Vreemd vermogen Bijdrage Saldo begroting Ratio weerstand
2022 6.953 10.570 1.906 Sluitend 1
2023 7.583 10.090 1.882 Sluitend 1,12
GGD Noord- en Oost-Gelderland (NOG), Warnsveld (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang De GGD NOG beschermt, bewaakt en bevordert de gezondheid van de inwoners van 22 gemeenten die bij GGD NOG zijn aangesloten.
Partijen De GGD bestaat uit 22 gemeenten uit het noorden en oosten van Gelderland.
Actualiteit Het algemeen bestuur GGD NOG heeft een Bestuursagenda voor de periode 2019 – 2023 vastgesteld. Hierin staan de belangrijkste uitgangspunten en prioriteiten (gezondere jeugd, leefomgeving, leefstijl en oud worden). De GGD handhaaft de benadering van positieve gezondheid: gezondheid is het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven. In november 2021 is de takendiscussie binnen de GGD afgerond. Begin 2022 is een aanpak gedeeld onder de werktitel GGD NOG Robuust. Hierin staat hoe de GGD vanaf medio 2022 beter inspeelt op de vraag van gemeenten, onder andere rondom Medische Milieukunde. Vanuit het partnerschap worden verder afspraken met gemeenten gemaakt over de uitvoering van specifieke taken. Daarnaast worden de komende jaren verbeteringen doorgevoerd op het terrein van dataveiligheid, bedrijfsvoering en communicatie. Tenslotte neemt de GGD maatregelen om goede medewerkers te werven en te binden aan de GGD. Ook gaat de GGD-samenwerkingsmogelijkheden onderzoeken met Het Service Centrum (samenwerkingsverband met enkele andere GGD ’en) op het terrein van ondersteunende dienstverlening. Hetzelfde geldt voor de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland rond crisisbeheersing en facilitaire zaken (huisvesting). Het uitgangspunt is dat de businesscases voor samenwerking voor de kosten van GGD NOG positief zijn. Om GGD NOG Robuust succesvol uit te kunnen voeren, is op een aantal onderdelen een verhoging van de inwonerbijdrage nodig. De programmabegroting 2023, inclusief de drie begrotingswijzigingen daarop, is verwerkt in deze begroting.
Jaar Eigen vermogen Vreemd vermogen Bijdrage Saldo begroting Ratio weerstand
2022 2.405 2.790 468 Sluitend 1
2023 2.205 2.485 543 Sluitend 0,99
Regio Achterhoek, Doetinchem (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang Zeven gemeenten in de Achterhoek werken samen met het bedrijfsleven en maatschappelijke instellingen ten behoeve van regionale ontwikkeling en belangenbehartiging.
Partijen De GR bestaat naast Aalten uit de gemeenten Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Oost Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk.
Actualiteit Het samenwerkingsverband is echter breder dan alleen de Achterhoekse gemeenten en bestaat ook uit ondernemers, maatschappelijke organisaties en de provincie Gelderland en heeft de roepnaam Achterhoek ambassadeurs. De ambitie is om in 2030 in de Achterhoek een nog sterker bloeiende en innovatieve economie te realiseren met een kwalitatief hoogwaardige en duurzame woon- en leefomgeving. De uitwerking gebeurt, onder regie van de Achterhoek Board, door zes thematafels. De speerpunten zijn: Smart Economy, Smart Living en Smart Governance.
Jaar Eigen vermogen Vreemd vermogen Bijdrage Saldo begroting Ratio weerstand
2022 5.954 22.728 187 Sluitend 0,96
2023 6.591 19.600 193 Sluitend 1,03
Stadsbank Oost Nederland (SON), Enschede (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang Financiële zelfredzaamheid van de inwoners van de aangesloten gemeenten vergroten en ondersteuning bij financiële problemen van de inwoners.
Partijen Er zijn 22 aangesloten gemeenten uit Twente en de Achterhoek.
Actualiteit Op 21 december 2021 is besloten tot uittreding uit de Gemeenschappelijke Regeling
Uitvoeringsorganisatie Stadsbank Oost Nederland (SON) per 1 januari 2023. Tevens is besloten om de dienstverlening voor de curatieve schuldhulpverlening (het feitelijk regelen van de schulden inclusief budgetbeheer) per 1 januari 2023 bij de gemeente Doetinchem (Bureau Financiële Ondersteuning) af te nemen via een dienstverleningsovereenkomst (DVO). Grootste opgave is de overgang van de cliënten budgetbeheer van de SON naar de gemeente Doetinchem. Hiervoor is een plan opgesteld en gesprekken met de betrokken inwoners vinden plaats vanaf augustus 2022. Afronding van de overgang is gepland in november 2022. In het najaar van 2022 wordt ook de DVO met Doetinchem afgesloten binnen de huidige budgettaire kaders. Zie voor verder informatie raadsmededeling 123-2022. Vanaf 2023 vormt de Stadsbank Oost Nederland geen verbonden partij meer, daarom zijn ook geen cijfers meer opgenomen in deze paragraaf.
Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG), Apeldoorn (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang Iedere gemeente dient deel uit te maken van één van de 25 veiligheidsregio’s. De taken van een veiligheidsregio liggen op het gebied van de voorbereiding en bestrijding van rampen en grote incidenten door de brandweer, de GHOR (geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen), de politie en gemeente.
Partijen De VNOG bestaat uit 22 gemeenten uit het noorden en oosten van Gelderland.
Actualiteit Ondanks de coronacrisis en de vluchtelingencrisis met veel extra werkzaamheden voor de VNOG maar ook de nodige beperkingen zijn taken uit de Toekomstvisie van de VNOG 2020 voortvarend opgepakt. Ook in 2023 zal hieraan worden gewerkt. Vanuit de programma’s Zelfredzaam en risicobewust en Sterke informatiepositie zijn al grote stappen gezet. Pilots zijn gestart en er wordt intensief samengewerkt met partners uit de publieke- en private sector. De organisatieontwikkeling, inclusief een cultuurveranderingstraject, loopt op schema. De werkgroepen (Opleiding, Kleding, Voertuigen, Communicatie en Oefeningen) uit het project Crossfire hebben de nodige vorderingen gemaakt. Eind augustus 2022 is de werkgroep ‘Standplaats Kazerne’ bij elkaar geweest om te komen tot een programma van eisen en daarna een geschikte locatie voor de gezamenlijke brandweerkazerne. De VNOG, de gemeente Aalten en de gemeente Bocholt trekken hier gezamenlijk in op. Het AB heeft het traject voor de behandeling van de begrotingswijziging in verband met de demarcatie verlengd tot november. Het voorlopig ingetrokken voorstel is al wel verwerkt in deze begroting.
Jaar Eigen vermogen Vreemd vermogen Bijdrage Saldo begroting Ratio weerstand
2022 13.570 44.997 1.559 Voordelig 2.865* 1,3
2023 12.325 46.620 1.666 Sluitend 1,06
* Volgens de halfjaarrapportage VNOG 2022
Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers (ECAL), Doetinchem (Programma 3)
Doelstelling en openbaar belang Gemeenten en provincie werken samen in het ECAL, dat is ontstaan uit de samenvoeging van het Achterhoeks Archief en het Staring Instituut.
Het Erfgoedcentrum voert de wettelijke archieftaken conform Archiefwet en overige erfgoedtaken zoals documentatie, onderzoek en publieksfunctie uit.
Partijen De gemeenschappelijke regeling voert de wettelijke taken uit voor de gemeenten Aalten, Berkelland, Doetinchem, Oude IJsselstreek, Oost Gelre, Montferland, Winterswijk en Bronckhorst. Voor de niet wettelijke taken betalen Doesburg, Lochem, Zevenaar, Duiven, de provincie Gelderland en andere donateurs een bijdrage.
Actualiteit Geen bijzondere ontwikkelingen.
Jaar Eigen vermogen Vreemd vermogen Bijdrage Saldo Begroting Ratio weerstand
2022 123 572 145 Nadelig 55 Niet bekend
2023 176 591 158 Voordelig 38 Niet bekend

Vennootschappen en coöperaties (privaatrechtelijk)

Terug naar navigatie - Vennootschappen en coöperaties (privaatrechtelijk)
Coöperatieve Achterhoekse Groene Energie Maatschappij, Winterswijk (Programma 1)
Doelstelling en openbaar belang Agem zet zich in voor een ‘energie-positieve’ Achterhoek. Om de hiervoor noodzakelijke energietransitie zo snel en goed mogelijk door te voeren verbindt Agem burgers, overheid en bedrijfsleven. Agem gelooft dat de realisatie van een energie-positieve Achterhoek slaagt als er beweging en onderlinge samenwerking ontstaat. De Achterhoek wil als regio energieneutraal zijn in 2030. Dit betekent dat we in de Achterhoek alle energie die we verbruiken, zelf duurzaam opwekken. Samenwerking is daarbij de sleutel tot een succesvolle energietransitie. Agem is de aanjager en verbindt inwoners met het Achterhoekse bedrijfsleven, lokale energiecoöperaties en de Achterhoekse gemeenten.
Partijen Naast Aalten zijn de gemeenten Berkelland, Doetinchem, Oude IJsselstreek, Oost Gelre, Montferland, Winterswijk en Bronckhorst lid. In 2018 konden ook lokale burgerinitiatieven toetreden als lid. Inmiddels telt Agem drieëntwintig leden.
Financieel Vanaf 2017 is de Agem financieel zelfstandig en ontvangt geen jaarlijkse bijdrage van de gemeente. Wel staat de gemeente borg voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van een financieringsovereenkomst met de BNG. De maximale borgstelling bedraagt € 56.000 te vermeerderen met boeten, rente en kosten.
Leisurelands B.V., Arnhem (Programma 1)
Doelstelling en openbaar belang Bedrijfsmatig en duurzaam aanbieden van vrijetijdsbesteding voor een breed publiek. Dit doen door middel van grondgebonden recreatievoorzieningen met groen als decor. Daartoe voor zichzelf en anderen grondgebonden exploitaties doen. Daarmee direct en indirect een bijdrage leveren aan de leefbaarheid en vrijetijdsbesteding in de regio waar zij actief is.
Partijen Achterhoekse en Liemers gemeenten waren voorheen als RAL-gemeenten gezamenlijk aandeelhouder. Sinds de RAL is opgeheven/geliquideerd zijn we individueel aandeelhouder. Wel laten we ons bij voorkeur door één afgevaardigde namens acht gemeenten in de AvA vertegenwoordigen. Hierover komt naar verwachting een voorstel in het najaar van 2022 dat behandeld wordt in het portefeuillehouder overleg Vrijetijdseconomie.
Financieel Aalten ontvangt geen dividenduitkering. Een besluit over het al dan niet afstoten van aandelen is nog niet genomen.
ROVA, Zwolle (Programma 1)
Doelstelling en openbaar belang ROVA is de afvaladvies-, regie- en verwijderingsorganisatie van 23 gemeenten. ROVA zet zich in voor een schonere en duurzame leefomgeving.
Partijen ROVA werkt voor 23 aandeelhoudende gemeenten.
Financieel Begroot is een jaarlijkse dividendopbrengst van € 106.000. Werkelijk ontvangen in 2022 € 104.000 en in 2021 € 107.000.
EUREGIO, Gronau (D) (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang De EUREGIO is actief in de opbouw en versterking van de structuren en de grensoverschrijdende samenwerking in het Nederlands-Duitse grensgebied.
Partijen De in 1958 opgerichte EUREGIO telt 104 Duitse en 24 Nederlandse lidgemeenten, vijf Landkreisen en twee waterschappen.
Financieel Per inwoner is in 2022, net als in de jaren daarvoor € 0,29 bijgedragen (€ 7.865). Dit tarief wordt elk jaar vastgesteld in de ledenvergadering, voor 2023 is dat nog niet bekend.
BNG Bank, Den Haag (Programma 3)
Doelstelling en openbaar belang Deze bank is van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. De BNG is een betrokken partner voor een duurzamer Nederland en stelt de publieke sector in staat maatschappelijke doelstellingen te bereiken.
Partijen De Nederlandse Staat is houder van de helft van de aandelen, de andere helft is in handen van gemeenten, provincies en een hoogheemraadschap.
Financieel Begroot is een structurele jaarlijkse dividendopbrengst van € 37.000. Werkelijk ontvangen in 2021 € 35.000 en in 2022 circa € 44.000.
NV Alliander, Arnhem (Programma 3)
Doelstelling en openbaar belang Netwerkbedrijf Alliander is verantwoordelijk voor een groot deel van de energieleidingen in Nederland. Kernactiviteiten zijn het aansluiten van klanten op de energienetwerken en het distribueren van gas en elektriciteit. Deze taken zijn wettelijk bepaald gezien het belang van een betrouwbare aanvoer van energie.
Partijen De grootste aandeelhouders zijn de provincies Gelderland, Friesland en Noord-Holland en de gemeente Amsterdam: zij hebben gezamenlijk driekwart van de aandelen in bezit. Het overige deel is in bezit van 70 andere gemeentelijke aandeelhouders.
Financieel Begroot is een structurele jaarlijkse dividendopbrengst van € 269.000. Werkelijk ontvangen in 2021 € 269.000 en in 2022 circa € 290.000 Vanwege alle investeringen die Alliander op zich af ziet komen, is er in 2021 door de aandeelhouders 600 miljoen euro bijeengebracht. De Aaltense bijdrage hierin bedraagt € 1.736.366 dat in de vorm van een aandeelhouderslening in 2021 is verstrekt.
Vitens, Utrecht (Programma 3)
Doelstelling en openbaar belang Vitens is het grootste drinkwaterbedrijf van Nederland en levert drinkwater aan circa 5,7 miljoen klanten. De verantwoordelijkheid van Vitens is een gezonde en duurzame samenleving met zorg voor de bescherming van natuur en milieu.
Partijen 97 aandeelhouders bestaande uit gemeenten en provincies.
Financieel In 2022 keerde Vitens, net als in 2021 en 2020 geen dividend uit. Daarom is er ook geen dividendopbrengst in deze begroting verwerkt.