Programma 1 Ruimte

1. Ontwikkelingen binnen dit programma

Terug naar navigatie - 1. Ontwikkelingen binnen dit programma

Samenwerking, integrale afstemming met participatie van belanghebbenden en belangstellenden is de basis voor de uitvoering van diverse projecten en het maken van beleid binnen programma Ruimte. Binnen de diverse projecten komen deze basisuitgangspunten terug.

Omgevingswet 
De knelpunten in het huidig omgevingsrecht vragen om een aanpassing om het toekomstbestendig te maken. Lokale overheden moeten meer ruimte krijgen om eigen afwegingen en beleidskeuzes te maken waardoor maatwerk en flexibiliteit mogelijk wordt. Daarvoor heeft de Rijksoverheid de Omgevingswet ontwikkeld. Met de inwerkingtreding hiervan hoopt de wetgever vier doelen te realiseren ter verbetering van het huidige omgevingsrecht. Deze verbeterdoelen moeten zorgdragen voor een flexibel, toekomstbestendig omgevingsrecht met een bestuurscultuur van ‘ja, mits…’ en afwegingsruimte voor de lokale overheid. Daarbij spelen samenwerking en integraliteit belangrijke rollen. De gemeente Aalten wenst op een eigen manier invulling te geven aan de implementatie van de Omgevingswet in de organisatie. Het doel dat daarbij centraal staat, is dat stap voor stap een succesvolle implementatie van de Omgevingswet wordt geborgd. Randvoorwaarde in dit traject is om door middel van een breed commitment in de organisatie, oplossingsgericht te denken, inwoners en bedrijven goed te informeren, een goed verwachtingsmanagement te scheppen en een proactieve en faciliterende houding aan te nemen. In 2020 richten wij ons op de verdere uitwerking en implementatie van de Omgevingswet binnen de organisatie, maar ook daarbuiten.

Duurzaamheid
In het plan van aanpak Duurzaamheid zijn keuzes gemaakt voor projecten, acties en regelingen en deze zijn in een planning gezet. We hebben de duurzame ambitie om in 2030 energieneutraal te zijn conform het
akkoord van Groenlo, welke uitgaat van energieneutraliteit regio breed in 2030. Een stevige uitdaging die we met inwoners, gemeenteraad, college en belanghebbende organisaties willen gaan waarmaken.

Verkeersveiligheid
De Admiraal de Ruyterstraat staat met vier locaties in de top 10 van onveiligste locaties binnen onze gemeente. Om de weg te verbeteren wordt in 2020 een bouwteam opgestart. Hierbij is het uitgangspunt dat met bewoners en belanghebbenden wordt samengewerkt om de weg veiliger, leefbaarder en toekomstbestendig te maken. Een lang, maar zeer mooi proces. Daarnaast ligt de focus ook op het verbeteren van de doorgaande fietsverbinding op de Admiraal de Ruyterstraat conform ons fietsbeleid.
We blijven ons inzetten op het vergroten van de veiligheid op en rondom het spoor. Voor alle onbewaakte overwegen zijn inmiddels maatregelen uitgewerkt en deze worden zo spoedig mogelijk doorgevoerd afhankelijke van de door te lopen procedures.

Deltaplan ruimtelijke adaptatie
Nederland werkt al enige tijd aan ruimtelijke aanpassingen als gevolg van klimaatverandering (‘ruimtelijke adaptatie’). De urgentie van adaptatie is toegenomen. De gevolgen van klimaatverandering zijn nu al merkbaar. Het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie is een gezamenlijk nationaal plan van gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk met concrete acties en doelen voor de verantwoordelijke overheden. In 2019 is een stresstest uitgevoerd om zo inzichtelijk te maken wat de gevolgen van klimaatverandering zijn voor onze gemeente. In 2020 wordt een start gemaakt met het realiseren van een aanvalsplan voor de aanpak van wateroverlast, hittestress, droogte en de gevolgen van overstromingen.

Eikenprocessierups
Met alle eiken binnen de gemeente grenzen blijkt de bestrijding van de eikenprocessierups, met haar vervelende brandharen, de afgelopen jaren steeds meer kosten met zich mee te brengen. Niet uitgesloten kan worden dat ook de komende jaren de bestrijding meer budget vergt. Momenteel wordt onderzocht in hoeverre dit extra beslag op middelen gaat leggen. Wanneer er duidelijkheid is volgt een voorstel.

Wonen
De groei van het aantal huishoudens in de regio houdt langer aan dan eerder voorzien. Dit betekent dat er extra woningen moeten komen bovenop het aantal dat nu in afspraken is vastgelegd. We gaan daarom ruimte geven aan die bouw, maar met prioriteit voor woningen die in de behoefte voorzien. Op lokaal niveau wordt per kern de woonbehoefte inzichtelijk gemaakt om deze gegevens vervolgens om te vormen tot een lokale woonvisie 2020-2025. Daarbij wordt ingezet op betrokkenheid vanuit burgers, makelaars en bouwers, naast uiteraard de woningcorporaties en huurdersverenigingen.

Bereikbaarheid
De (grensoverschrijdende) bereikbaarheid van de gemeente is van groot belang. De kernen zijn goed ontsloten, maar er zijn nog voldoende kansen welke benut kunnen worden. Zo hebben wij ons momenteel ingezet voor de spoedige realisatie van de grensoverschrijdende buslijn Aalten – Bocholt. Met deze verbinding worden twee belangrijke vervoersnetwerken met elkaar verbonden. Daarnaast willen wij ons inzetten voor een verbetering van de bereikbaarheid via het spoor, middels realisatie van de RegioExpress Achterhoek. Dit is de (snel)trein die vanaf Winterswijk tot Doetinchem stopt langs alle stations en vanaf Doetinchem naar Arnhem zonder tussenstops. De tijdwinst bedraagt 13 minuten. Voor bereikbaarheid via de weg denken wij actief mee over één van de belangrijkste verkeersaders binnen onze regio, de N18.

Werken
De Achterhoekse gemeenten en provincie Gelderland hebben het gezamenlijke doel om lokale en regionale bedrijven zo goed mogelijk te faciliteren op bedrijventerreinen die qua kwaliteit, maar ook qua beschikbaarheid voldoen aan de eisen en wensen van ondernemers en hun omgeving. Voor de gemeente Aalten is geconstateerd dat de grenzen aan inbreiding in de kern Aalten zijn bereikt; hier is behoefte aan ca. 5 ha op de korte termijn (tot 2023) tot 8 à 10 ha op de langere termijn (2023-2030). Deze behoefte staat los van het bedrijventerrein Westrand (in procedure). Voor Dinxperlo is naar verwachting zowel op de korte als middellange termijn sprake van voldoende aanbod.

Bedrijfscontactfunctionaris
In de praktijk blijkt dat zowel het college als de huidige bezetting intensief inzetten op de bedrijfscontacten waardoor extra uitbreiding van formatie niet noodzakelijk is.

2. Welke concrete doelstellingen zijn er?

Terug naar navigatie - 2. Welke concrete doelstellingen zijn er?

3. Overzicht middelen per taakveld

Terug naar navigatie - 3. Overzicht middelen per taakveld
Bedragen x €1.000
Programma 1 Ruimte Realisatie 2018 Raming na wijziging 2019 Begroting 2020 Jaarschijf 2021, B20 Jaarschijf 2022, B20 Jaarschijf 2023, B20
Baten
Verkeer en vervoer -65 -390 -60 -60 -60 -60
Openbaar vervoer 0 -416 0 0 0 0
Economische ontwikkeling -3 0 0 0 0 0
Fysieke bedrijfsinfrastructuur -37 -25 -7 -7 -7 -7
Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen -32 -37 -37 -37 -37 -37
Economische promotie -174 -176 -204 -204 -204 -204
Sportaccommodaties -313 -266 -259 -259 -259 -259
Openbaar groen en (openlucht) recreatie -66 -147 -62 -62 -62 -62
Riolering -2.071 -1.907 -1.920 -1.920 -1.920 -1.920
Afval -1.878 -1.814 -1.883 -1.883 -1.883 -1.879
Milieubeheer -133 -964 -38 -38 -38 -4
Begraafplaatsen en crematoria -208 -219 -269 -269 -294 -294
Ruimtelijke ordening -106 -111 -42 -42 -42 -42
Grondexploitatie (niet-bedrijven terrein -1.891 -1.401 -692 -749 -608 -81
Wonen en bouwen -602 -201 -412 -112 -112 -112
Totaal Baten -7.581 -8.074 -5.885 -5.642 -5.526 -4.961
Lasten
Verkeer en vervoer 2.179 2.851 2.337 2.519 2.544 2.516
Openbaar vervoer 2 692 25 25 25 25
Economische ontwikkeling 16 20 18 18 18 18
Fysieke bedrijfsinfrastructuur 41 16 4 4 4 4
Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen 44 50 45 44 47 44
Economische promotie 21 62 29 18 18 18
Sportaccommodaties 3.226 1.536 1.590 1.550 1.773 1.530
Openbaar groen en (openlucht) recreatie 1.780 1.998 1.793 1.742 1.742 1.742
Riolering 1.550 1.347 1.457 1.507 1.492 1.546
Afval 1.521 1.473 1.536 1.536 1.536 1.532
Milieubeheer 794 1.809 946 925 925 891
Begraafplaatsen en crematoria 363 370 391 426 386 386
Ruimtelijke ordening 464 1.383 452 452 452 452
Grondexploitatie (niet-bedrijven terrein 1.639 1.381 671 728 587 60
Wonen en bouwen 775 1.199 983 958 809 809
Totaal Lasten 14.415 16.187 12.280 12.454 12.360 11.574

Toelichting op de verschillen tussen de jaarschijven

Terug naar navigatie - Toelichting op de verschillen tussen de jaarschijven

Verkeer en vervoer
Zowel de baten als de lasten zijn in 2019 incidenteel € 330.000 hoger in verband met de ontsluiting van be-drijventerrein ’t Hietveld op de N317. Voor de gemeente is dit kostendekkend. De geraamde uitgaven groot onderhoud wegen zijn in 2019 hoger, maar fluctueren door de jaren. Deze kosten worden gedekt door de reserve onderhoud wegen. Daarnaast stijgen de onderhoudskosten wegen als gevolg van de nieuw doorgerekende MOP en de kapitaallasten door de investeringen die de komende jaren plaatsvinden (zie het investeringsschema). Verder is de kostenbesparing door de onkruidbestrijding geheel via Laborijn te verzorgen hieronder opgevoerd.

Openbaar vervoer
In 2019 zijn zowel de baten als lasten eenmalig hoger. Dit heeft te maken met de maatregelen niet actief beveiligde overweg (NABO’s), zie raadsmededeling 16 mei 2018. 50% van de totale kosten komen voor rekening van het Ministerie I&W, 25% voor rekening van de provincie en 25% voor rekening van de gemeente.

Fysieke bedrijfsinfrastructuur
Op dit taakveld worden de bedrijventerreinen in exploitatie verantwoord. Per saldo verloopt dit in de begroting budgettair neutraal. Volgens de nieuwe BBV voorschriften mogen de kosten van overhead nog wel toegerekend worden aan de complexen, maar worden deze niet meer afzonderlijk per complex verantwoord. Het saldo van het verschil ad € 6.000 is dan ook volledig toe te schrijven aan de kosten van de overhead.

Economische promotie
In de paragraaf Lokale heffingen is toegelicht dat de toeristenbelasting met circa 20% is verhoogd. Deze verhoging werkt ook door in het forfaitaire tarief en de eerste trede van de forensenbelasting. Dit zorgt vanaf 2020 voor een hogere bate van € 28.000.
Het voortzetten van het internationaal Netwerkburo kost in 2019 eenmalig € 16.000 extra. Daarnaast is vanuit het uitvoeringsprogramma € 20.000 geraamd voor het opstellen van de economische visie in 2019.

Sportaccommodaties
De grote mutatie ten opzichte van 2018 heeft te maken met de privatisering en revitalisering van Sportpark Zuid. Voor Sportpark Zuid zitten vanaf 2020 geen kosten meer in de begroting.
De stijging van de kosten in 2022 betreft het planmatig onderhoud voor de andere sportgebouwen. Deze worden gedekt door de reserve onderhoud gemeentelijke gebouwen.

Openbaar groen en (openlucht) recreatie
Het nieuwe project landschapsregeling loopt van 2019 tot en met 2022 en wordt deels gesubsidieerd door de provincie. Het budget is volledig in 2019 opgenomen. Het resterende saldo wordt jaarlijks via de voorjaarsnota doorgezet. Dit verklaart de daling aan de batenkant (€ 84.000) volledig en aan de lastenkant (€ 128.000) gedeeltelijk vanaf 2020. De verdere daling komt door de extra budgetten voor de essentaksterfte en de bomenschouw (€ 104.000 in 2019) en de budgetten vanuit het uitvoeringsprogramma voor de pilot basiskwaliteit landschap (€ 20.000 in 2019) en vergroening kernwinkelgebieden (€ 25.000 in 2020).

Riolering
De totale kosten voor riolering verlopen budgettair neutraal. Eventuele tekorten en overschotten worden verrekend met de voorziening riolering. In de kostenberekening nemen we hiervoor meer componenten mee dan uit dit taakveld blijkt (bijvoorbeeld btw). Hierdoor laten de lasten fluctuaties in de jaren zien. Vanaf 2020 voegen we weer toe aan de voorziening.

Afval
Het saldo van de baten en lasten blijft jaarlijks gelijk. Eventuele tekorten en overschotten worden verrekend met de voorziening afval. In de berekening is rekening gehouden met een jaarlijkse onttrekking aan de voorziening.

Milieubeheer
Het budget aan zowel de baten- als de lastenkant is vanaf 2020 flink lager dan in 2019. In 2019 verwachten wij de asbestsanering van de Nieuwstraat, waar een provinciale subsidie tegenover staat, helemaal af te wikkelen (€ 672.000). Daarnaast hebben we in 2019 en 2020 een gemeentelijk budget opgevoerd voor de klimaatstresstest en een (eerste) risicodialoog voor € 20.000. Dit voeren wij gezamenlijk met de gemeente Oost Gelre, de gemeente Winterswijk en waterschap Rijn en IJssel uit met subsidie van het ministerie I&W. Omdat wij penvoerder zijn is dit budget zowel in de baten als in de lasten opgehoogd met hun bijdrage, te weten € 254.000. Een eventueel saldo wordt via de voorjaarsnota doorgeschoven naar 2020.

Begraafplaatsen en crematoria
De dienstverlening op onze begraafplaatsen is van hoog niveau en dit moet zo blijven. Door de opbrengsten van de begraafplaatsen te verhogen en aanpassingen in het beheer kan het dienstverleningsniveau voortgezet worden tegen lagere lasten. In totaliteit bedraagt het positieve effect op de begroting een bedrag dat oploopt tot € 70.000 vanaf 2022. De schommelingen in de lasten hebben te maken met groot onderhoud dat wordt gedekt door de reserve onderhoud gebouwen.

Ruimtelijke ordening
Het restant budget voor de structuurversterking kernen wordt elk jaar doorgeschoven naar het volgende jaar. Op dit moment is hiervoor nog € 766.000 opgenomen in het budget voor 2019. Vanuit het uitvoeringsprogramma is in 2019 een budget van € 100.000 opgenomen voor visie centrum Dinxperlo. Per saldo verklaart dit de lagere budgetten vanaf 2020.

Grondexploitatie (niet-bedrijven terrein)
Elk jaar ten tijde van het jaarwerk wordt een hercalculatie uitgevoerd voor de bouwgronden in exploitatie. Deze geactualiseerde cijfers zijn in deze begroting meegenomen. Fluctuaties in de jaren worden veroorzaakt door de verwachte realisatie van de verkopen en de te maken kosten (inclusief overhead) in de jaren.

Wonen en bouwen
Aan de batenkant worden de verschillen in de jaren veroorzaakt door de bouwleges. Vanaf 2021 treedt de Omgevingswet in werking en vindt er een verandering van het heffen van de leges plaats. Voor bepaalde activiteiten vervalt de vergunningplicht, waardoor het budget ook met € 300.000 is afgeraamd.
Aan de lastenkant hebben we extra kosten voor de invoering van de Omgevingswet begroot voor 2020 en 2021 (€ 174.000).
Gezien de landelijke besluitvorming omtrent het saneren van asbest(daken), is een dergelijke subsidie om een sanering te versnellen op dit moment geen prioriteit meer. Het daarvoor gereserveerde budget is afgeraamd, dit bedraagt in 2019 nog € 249.000.
Het budget voor de prestatieafspraken wordt elk jaar meegenomen naar het volgende jaar. Op dit moment is hiervoor nog € 159.000 opgenomen in het budget voor 2019.