Mutaties ongewijzigd beleid
Dit betreft een aantal ontwikkelingen waarop de keuzes in het recente verleden al genomen zijn. Het gaat om de verwerking van de vastgestelde begrotingen 2020 van de gemeenschappelijke regelingen VNOG, ODA en Laborijn. Ook is een verdere bijstelling opgenomen in verband met de minder verwachte opbrengsten uit de eigen bijdrage van de Wmo vanwege het abonnementstarief. Tevens is in 2023 de laatste jaarschijf ad € 75.000 van de verwachte gevolgen van de Algemene Maatregel van Bestuur inzake een realistische kostprijs van huishoudelijke hulp opgenomen in overeenstemming met besluitvorming uit de Voorjaarsnota 2018. Gezien de leeftijd van een aantal wethouders valt de dotatie aan de wachtgeld- en pensioenvoorziening in 2020 en 2021 lager (voordeliger) uit. De meicirculaire 2019 is verwerkt voor de komende jaren. Het verzekeringspakket van de gemeente vertoont na de aanbesteding een behoorlijke kostenstijging. Door dubbele verkiezingen in 2023 is dit budget verhoogd en als laatste zijn hier de loon- en prijsindex opgenomen conform de vastgestelde kaders begroting 2020.
1. Budget Regiodeal voor onder andere vitaal platteland en sloop
Op regionaal niveau spelen diverse projecten waar vanuit de gemeenten een financiële bijdrage wordt verwacht. Voor de financiële dekking van deze (kleinere) projecten was geen structurele post opgenomen. De komende jaren is structureel € 50.000 beschikbaar om cofinanciering van (kleinere) projecten mogelijk te maken.
2. Diverse infrastructurele werken
De renovaties van de Lichtenvoordsestraatweg, de Reehorsterlaan, de Admiraal de Ruyterstraat, de Roelvinkstraat en de Aaltenseweg brengen kapitaallasten met zich mee. De renovatie van de wegdelen komen ten laste van de algemene middelen en deze zijn in het schema opgenomen. Tegelijkertijd worden de onderliggende rioleringen bij alle drie de straten gerenoveerd. De hiermee samenhangende kapitaallasten worden meegenomen bij de berekening van de riooltarieven.
3. Ontwikkeling technieklokalen structureel opnemen
Het KBTO (Kontakt Bedrijfsleven Technisch Onderwijs) maakt zich al 25 jaar sterk om jongeren te stimuleren technisch onderwijs te gaan volgen. De stichting is ontstaan vanuit een samenwerking tussen het bedrijfsleven en scholengemeenschap Schaersvoorde. Het KBTO richt de verschillende technieklokalen in Aalten en Dinxperlo met materialen en gereedschappen in om kinderen uit groep 7 en 8 van de basisscholen kennis te laten maken met techniek. Vanwege de gestegen kosten, omdat de gemeente groot belang hecht aan deze vorm van onderwijs en ter ondersteuning van het bedrijfsleven, is in de Voorjaarsnota 2019 voor dit jaar al
€ 5.000 beschikbaar gesteld. Dit bedrag wordt nu structureel opgenomen in de begroting.
4. Budget voor externe expertise sociaal domein
In het sociaal domein staat de gemeente Aalten er voor dat allen die daarvoor in aanmerking komen de benodigde zorg ontvangen. Tegelijkertijd is de uitdaging om organisatorisch en financieel nog beter grip op dit brede beleidsveld te krijgen. Ter ondersteuning is een werkbudget opgenomen voor de inhuur van externe expertise ad € 20.000 voor 2020.
5. Extra loonbudget sociaal domein
Het werk en daarmee samenhangend de werkdruk in het sociaal domein is fors toegenomen in verband met de stijging van het aantal aanvragen bij de Wmo en de Jeugdzorg. Om deze structurele stijging van het aantal aanvragen op te vangen is besloten de formatie van het team Zorg structureel uit te breiden met 2,5 fte. De jaarlijkse kosten van deze uitbreiding van de formatie bedragen circa € 150.000. Hiervan wordt vier jaar (tot en met 2023) jaarlijks € 75.000 opgevangen door de beschikbare ruimte in de reserve Formatie en organisatie te benutten. De andere € 75.000 komt ten laste van de algemene middelen.
6. Eenmalig vervallen post wegenonderhoud ‘klachtenbudget’
Voor 2020 komt dit ‘extra’ budget van € 40.000 eenmalig te vervallen. In 2020 worden daardoor minder fysieke verkeersmaatregelen genomen en wordt eerst een snelheidsdisplay ingezet om de bewustwording te vergroten. Eventuele noodzakelijke verkeersmaatregelen worden geprioriteerd en zoveel mogelijk gecombineerd met structureel onderhoud of ingepland voor 2021.
7. Post Omgevingswet vanaf één jaar na realisatie laten vervallen
De invoering van de Omgevingswet is meerjarig begroot. In het begrotingsjaar na invoering laten we dit vervallen. Vanaf dat moment valt het onder regulier budget. De vrijval, die oploopt naar € 174.000 is hier opgenomen.
8. Geen subsidie asbestsanering verstrekken
Gezien de landelijke besluitvorming omtrent het saneren van asbest(daken) is een dergelijke subsidie om een sanering te versnellen op dit moment geen prioriteit gezien de beschikbare financiële middelen binnen onze gemeente. Het daarvoor gereserveerde budget van € 200.000 wordt afgeraamd.
9. Onkruidbestrijding geheel via Laborijn organiseren
Het contract voor onkruidbestrijding wordt opgezegd en de benodigde capaciteit wordt ingehuurd via Laborijn. Dit zorgt voor een kostenbesparing van € 25.000.
10. Benoemen stortlocaties voor de klasse ‘Industrie’
Binnen de gemeente wordt gezocht naar een stortlocatie voor grond met de klasse ‘Industrie’. Dit betreft licht vervuilde grond, die niet meer geschikt is voor verwerking en die moet worden afgevoerd. Voorbeeld is de stortlocatie Koningsweg. Het benoemen van een stortlocatie zorgt voor een kostenbesparing die geraamd wordt op € 25.000, omdat de grond niet voor een hoog tarief hoeft te worden afgevoerd.
11. Bouwleges in 2020 incidenteel naar het niveau 2017/2018
De bouwleges zijn destijds voor 2020 afgeraamd in verband met de inwerkingtreding van de Omgevingswet waardoor een verandering van het heffen van leges optreedt. Voor bepaalde activiteiten vervalt namelijk de vergunningsplicht. Nu de inwerkingtreding naar 2021 is gezet, worden de te ontvangen bouwleges voor 2020 met € 300.000 opgehoogd.
12. Verhoging forensen- en toeristenbelasting
De tarieven voor forensen- en toeristenbelasting worden met 20% verhoogd. Dit resulteert in een verwachte meeropbrengst van € 28.000. Door veel verblijfsaanbieders wordt het als lastig ervaren dat het tarief elk jaar wijzigt en dan vaak naar ‘onpraktische’ getallen. Vaak gaat het om een aanpassing van 1 of 2 (pro)cent. Door het tarief pas aan te passen op het moment dat het een afgerond getal bereikt, komen we aan hun wens tegemoet. (dus wel jaarlijks indexeren maar het tarief pas aanpassen bij € 1,30)
13. Wmo brede aanpak
De kosten voor de uitvoering van de Wmo, Jeugdwet en Participatiewet zijn de afgelopen jaren fors gestegen. Deze stijgende lijn wordt – waar mogelijk – afgebogen met behoud van ondersteuning en kwaliteit. Met inwoners en netwerkpartners onderzoeken we alternatieven en starten we experimenten. Binnen het taakveld Wmo worden maatregelen uitgewerkt met betrekking tot bijvoorbeeld de wasvoorziening, begeleiding, glasbewassing en vermindering van uren huishoudelijke hulp. De vermindering van de lasten loopt op naar € 750.000 in 2021.
14. Jeugdzorg brede aanpak
In samenwerking met uitvoerders en beschikkers van jeugdzorg worden kostenbesparende maatregelen ontwikkeld. Hierbij wordt gedacht aan het versterken van het preventieve veld waardoor minder kinderen doorverwezen worden naar de geïndiceerde zorg. Daarnaast wordt gekeken naar het contractbeheer. De reductie van lasten loopt op naar € 300.000 in 2022.
15. Zorggerelateerd vervoer
Ook hier worden maatregelen besproken om de kosten van het zorggerelateerd vervoer te verminderen. De ingeboekte besparing bedraagt € 10.000. Dit komt bovenop de € 30.000 die voor 2019 in de Voorjaarsnota 2019 incidenteel was bijgeraamd. In totaliteit is de uitdaging om structureel € 40.000 om te buigen.
16. Carillon
Door het carillon in Dinxperlo computergestuurd te gaan bedienen kan een besparing van € 5.000 gerealiseerd worden.
17. Begraafplaatsen inkomsten verhogen, aanpassingen beheer
De dienstverlening op onze begraafplaatsen is van hoog niveau en dit moet zo blijven. Door de opbrengsten van de begraafplaatsen te verhogen en aanpassingen in het beheer kan het dienstverleningsniveau voortgezet worden tegen lagere lasten. In totaliteit bedraagt het positieve effect op de begroting een bedrag dat oploopt tot € 70.000 in 2022.
18. Minder subsidie peuterspeelzalen kleine kernen
Er worden mogelijkheden uitgewerkt om te besparen op peuterspeelzalen door aanpassing van de kleinschaligheidssubsidie. Deze ombuiging loopt op naar € 37.000 in 2022.
19. Loonsom korten door vermindering overwerk en inhuur
Binnen de personeelsbegroting zijn mogelijkheden om de budgetten met € 50.000 te verlagen door overwerk en vakantiewerk te beperken.
20. Ozb opbrengst jaarlijks met 3% verhogen
In deze begroting is voor de periode 2020 tot en met 2023 een jaarlijkse stijging van het ozb opbrengst opgenomen van 3%. Dit resulteert in een (cumulerende) meeropbrengst van de onroerende zaakbelasting van € 135.000 per jaar.
21. Vrijval buffer algemene uitkering
Veiligheidshalve was er vanwege de forse fluctuaties van de diverse mei- en septembercirculaires een veiligheidsbuffer opgenomen voor de te ontvangen algemene uitkering uit het gemeentefonds. Omdat 2020 begroot is aan de hand van de recente meicirculaire 2019 worden voor 2020 minder fluctuaties verwacht en kan deze buffer van € 200.000 vrijvallen.
22. Jeugdzorg doortrekken extra middelen 2019-2021 in 2022 en 2023
Het kabinet heeft besloten extra middelen toe te voegen aan het jeugdhulpbudget voor 2019, 2020 en 2021. Aanvullend wordt onderzoek verricht om te bepalen of, en zo ja in welke mate, gemeenten structureel extra middelen nodig hebben. Voor 2022 en 2023 zijn er via het gemeentefonds geen middelen beschikbaar gesteld. Nader overleg tussen Rijk en provincies heeft ertoe geleid dat de middelen van 2021 wel als structureel dekkingsmiddel mogen worden ingezet, onder de voorwaarde dat gemeenten transformeren gericht op het beheersen van de kosten. Omdat het Rijk eerst nog ‘zwaarwegend’ onderzoek wil doen, is 60% van het bedrag van 2021 (dat is circa € 425.000) bijgeraamd. Dit betekent dat € 250.000 aanvullende rijksbijdrage is opgenomen voor 2022 en 2023 in afwachting van verdere berichten. Tegelijkertijd wordt binnen de taakvelden Wmo en jeugd naar meer kostenbeheersing gezocht.
23. Boete bij vermissing rijbewijs
Wanneer een rijbewijs als vermist is (of moet worden) geregistreerd, moeten gemeenten extra administratieve handelingen verrichten. Daarbij gaat het name om het opmaken van een verklaring van vermissing, het raadplegen van een aanvraag die betrekking heeft op het vermiste rijbewijs dat in een andere gemeente kan zijn verstrekt en het opvragen van andere informatie uit de landelijke en de lokale rijbewijsregistratie. In alle gevallen waarbij sprake is van het niet kunnen overleggen van een eerder afgegeven rijbewijs wordt een bedrag van € 25 aan leges geheven, ongeacht of sprake is van ‘als gevolg van brand, van diefstal of van verlies’. Bij vermissing als gevolg van brand of woningbraak zal dit bedrag veelal kunnen worden verhaald op de (inboedel) verzekering. De verwachte inkomsten bedragen € 3.000.
24. Hogere inkomsten uit dividend
De werkelijke dividendopbrengst van deelnemingen in de BNG en Alliander vielen de afgelopen jaren hoger uit dan begroot. Daarom worden deze inkomsten structureel met respectievelijk € 25.000 en € 45.000 naar boven bijgesteld.
25. Lagere toevoeging reserve onderhoud gebouwen
De meerjarige onderhoudsplannen voor de gemeentelijke gebouwen zijn tegen het licht gehouden en het is verantwoord de jaarlijkse toevoeging aan de reserve met € 18.000 af te ramen.
26. Diverse besparingen op de bedrijfsvoering
Er is breed gezocht naar nog mogelijke besparingen, natuurlijk ook in de bedrijfsvoering. Denk hierbij aan het verder afslanken van abonnementen, het niet meer vermelden in De Telefoongids, minder lunchbroodjes, geen voetbal- en tourspel meer en een besparing op IT kosten. In totaliteit bedraagt de besparing € 26.000.
27. Besparing raadsbudget
Op het totale raadsbudget van circa € 60.000 in 2020 wordt een structurele besparing ingeboekt van € 5.000.
28. Alleen noodzakelijke indexeringen toepassen
De budgetten van externe kosten zijn niet conform de kaderstelling met 2% geïndexeerd, maar met 1,25%. Door deze lagere indexering ontstaat een voordeel van € 150.000.