Paragraaf Verbonden partijen | Programma begroting 2021

Gemeenschappelijke regelingen (publiekrechtelijk)

Per publiekrechtelijke regeling is de ratio van het weerstandsvermogen opgenomen. Om te beoordelen in hoeverre het weerstandsvermogen toereikend is, wordt een relatie gelegd tussen de financieel gekwantificeerde risico’s en de beschikbare weerstandscapaciteit. De relatie wordt uitgedrukt in een ratio, waarbij normaliter gestreefd zou moeten worden naar een ratio weerstandsvermogen van minimaal 1,0.

Ratio weerstandsvermogen
>2	Uitstekend	0,8 – 1,0	Matig
1,4 – 2,0	Ruim voldoende	0,6 – 0,8	Onvoldoende
1,0 – 1,4	Voldoende	< 0,6	Ruim Onvoldoende

Bedragen x € 1.000
Omgevingsdienst Achterhoek (ODA), Hengelo Gelderland (Programma 1)
Doelstelling en openbaar belang	De ODA behandelt voor de partners de aanvragen voor vergunningen in het kader van het omgevingsrecht (milieudeel), toetst meldingen, houdt toezicht op en handhaaft de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Daarnaast adviseert de ODA gemeenten en provincie (op verzoek) bij de opstelling van beleid en bij specifieke ontwikkel- of uitvoeringsprojecten.
Partijen	Naast Aalten de gemeenten Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Lochem, Montfer-land, Oost Gelre, Oude IJsselstreek, Winterswijk en Zutphen en de Provincie Gelderland.
Actualiteit	De ODA bereidt zich voor op diverse ontwikkelingen als de inbreng van milieukennis bij de voorbereiding op de Omgevingswet (ingangsdatum nu gepland op 1-1-22) en het samen met diverse bevoegde instanties aanpakken van milieucriminaliteit en ondermijning. Ook de advisering van bedrijven rond het thema energie en duurzaamheid is een actuele ontwikkeling net als de ontwikkeling rondom de ZZS. Deze Zeer Zorgwekkende Stoffen worden in productieprocessen gebruikt, waarvan op enig moment bekend wordt dat ze schadelijk zijn voor mens en milieu.
Jaar	Eigen vermogen	Vreemd vermogen	Bijdrage	Saldo begroting	Ratio weerstand
2020	134	1.317	*471	Sluitend	1,01
2021	106	1.076	444	Sluitend	1,05
*incl bijdrage tekort over 2019 27k

Stadsbank Oost Nederland (SON), Enschede (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang	Financiële zelfredzaamheid van de inwoners van de aangesloten gemeenten vergroten en ondersteuning bij financiële problemen van de inwoners.
Partijen	Er zijn 22 aangesloten gemeenten uit Twente en de Achterhoek.
Actualiteit	In juni 2020 is het wetsvoorstel wijziging van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (invoering wettelijke vroegsignalering van betalingsachterstanden en gegevensuitwisseling) per 1 januari 2021 door de Eerste Kamer aangenomen. Vroegsignalering binnen de schuldhulpverlening is het in een zo vroeg mogelijk stadium in beeld brengen van mensen met financiële problemen om vroegtijdige hulpverlening mogelijk te maken door gebruik te maken van daadwerkelijke signalen en outreachende hulpverlening. Gemeenten moeten per 1 januari 2021 alle meldingen van betalingsachterstanden van woningcorporaties, zorgverzekeraars, water- en energieleveranciers opvolgen. Het doel is om verdere (problematische) schulden te voorkomen. Uiterlijk in december 2020 volgt een voorstel hoe deze wetswijziging wordt geïmplementeerd. Daarnaast beoogd de aanpassing van de wet ook om de toegang tot de schuldhulpverlening te verbreden en te verbeteren. Ook het onderwerp beschermingsbewind (bewindvoering) staat volop in de belangstelling (zie eerdere raadsmededelingen 6-2020 en 87-2020).
Jaar	Eigen vermogen	Vreemd vermogen	Bijdrage	Saldo Begroting	Ratio weerstand
2020	1.082	14.817	126	Positief 2	1,12
2021	1.294	14.572	129	Sluitend	1,70

Regio Achterhoek, Doetinchem (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang	Zeven gemeenten in de Achterhoek werken samen met het bedrijfsleven en maatschappelijke instellingen ten behoeve van regionale ontwikkeling en belangenbehartiging.
Partijen	De GR bestaat naast Aalten uit de gemeenten Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Oost Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk.
Actualiteit	Het samenwerkingsverband is echter breder dan alleen de Achterhoekse gemeenten en bestaat ook uit ondernemers, maatschappelijke organisaties en de provincie Gelderland en heeft de roepnaam Achterhoek ambassadeurs. De ambitie is om in 2030 in de Achterhoek een nog sterker bloeiende en innovatieve economie te realiseren met een kwalitatief hoogwaardige en duurzame woon- en leefomgeving. Speerpunten zijn: Smart Economy, Smart Living en Smart Governance.
Jaar	Eigen vermogen	Vreemd vermogen	Bijdrage	Saldo Begroting	Ratio weerstand
2020	6.166	17.193	181	Sluitend	1,20
2021	6.025	17.160	185	Sluitend	1,10

GGD Noord- en Oost-Gelderland, Warnsveld (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang	De GGD NOG beschermt, bewaakt en bevordert de gezondheid van de inwoners van 22 gemeenten die bij GGD NOG zijn aangesloten.
Partijen	De GGD bestaat uit 22 gemeenten uit het noorden en oosten van Gelderland.
Actualiteit	De GGD organisatie is volop bezig met de aanpak van de coronacrisis. Verder heeft het algemeen bestuur een Bestuursagenda voor de periode 2019 – 2023 vastgesteld. Hierin staan de belangrijkste uitgangspunten en prioriteiten (gezondere jeugd, leef-omgeving, leefstijl en oud worden). De GGD handhaaft de benadering van positieve gezondheid: Gezondheid is het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven. In 2021 breidt het Rijksvaccinatieprogramma zich verder uit. In dat jaar wordt het HPV-vaccin (Humaan Papillomavirus) ook beschikbaar voor jongens (nu alleen voor meisjes van 12/13 jaar). Bovendien worden kinderen vanaf 2021 eerder hiertegen gevaccineerd, namelijk als ze 9 jaar oud zijn. Daarnaast streeft de GGD naar een hogere vaccinatiegraad.
Jaar	Eigen vermogen	Vreemd vermogen	Bijdrage	Saldo Begroting	Ratio weerstand
2020	2.538	2.609	426	Sluitend	0,94
2021	2.206	2.572	442	Sluitend	1

Laborijn, Doetinchem (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang	Laborijn heeft tot taak zorg te dragen voor de uitvoering van de gehele participatiewet. Zij ondersteunt inwoners voor wie werk zoeken en vinden niet vanzelfsprekend is, op hun weg naar een baan of, als dat nog niet mogelijk is, door (maatschappelijke) participatie.
Partijen	Naast Aalten de gemeenten Doetinchem, Oude IJsselstreek en Montferland.
Actualiteit	De gemeente Oude IJsselstreek treedt per 1-1-2021 uit de gemeenschappelijke rege-ling. Voor de uitvoering van de WSW wordt met ingang van 2021 een dienstverle-ningsovereenkomst met Oude IJsselstreek afgesloten. De coronacrisis heeft flinke impact op het aantal inwoners dat een beroep moet doen op een uitkering. Daarnaast laat de meicirculaire 2020 een positief effect zien, Laborijn ziet een groter aandeel van het macrobudget WSW tegemoet. Ten tijde van het opstellen van de ontwerpbegroting 2021 en volgende jaren was het definitieve besluit van de gemeente Oude IJsselstreek en de invloed van de meicirculaire nog niet bekend en ook de impact van de coronacrisis was nog onvoldoende inzichtelijk te maken. Laborijn heeft er daarom voor gekozen om in de ontwerpbegroting geen rekening te houden met genoemde ontwikkelingen en hiervoor later in het jaar een begrotingswijziging op te stellen. Onze bijdrage voor 2021 komt voorlopig uit op € 1.701.000.
Jaar	Eigen vermogen	Vreemd vermogen	Bijdrage	Saldo Begroting	Ratio weerstand
2020	6.036	9.211	1.771	Sluitend	1,11
2021	4.356	8.784	1.701	Sluitend	1,23

Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG), Apeldoorn (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang	Iedere gemeente dient deel uit te maken van één van de 25 veiligheidsregio’s. De taken van een veiligheidsregio liggen op het gebied van de voorbereiding en bestrijding van rampen en grote incidenten door de brandweer, de GHOR (geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen), de politie en gemeente.
Partijen	De VNOG bestaat uit 22 gemeenten uit het noorden en oosten van Gelderland.
Actualiteit	Begin 2020 is door het AB de Toekomstvisie van de VNOG vastgesteld (inclusief een aantal opdrachten) die een toekomstbestendige brandweer beoogt. De uitvoering van de opdrachten is direct in 2020 gestart. De komende jaren wordt hieraan verder uitvoering gegeven. In 2026 moet dit traject zijn afgerond. De voortgang van de opdrachten wordt via de reguliere periodieke verkenningen gevolgd. Net als de vorderingen rondom de internationale samenwerking.
Jaar	Eigen vermogen	Vreemd vermogen	Bijdrage	Saldo Begroting	Ratio weerstand
2020	7.962	47.412	1.507	Positief 2.000	1,2
2021	7.625	56.030	1.539	Sluitend	1,4

Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers (ECAL), Doetinchem (Programma 3)
Doelstelling en openbaar belang	Gemeenten en provincie werken samen in het ECAL, dat is ontstaan uit de samenvoeging van het Achterhoeks Archief en het Staring Instituut.Het Erfgoedcentrum voert de wettelijke archieftaken conform Archiefwet en overige erfgoedtaken zoals documentatie, onderzoek en publieksfunctie uit.
Partijen	De gemeenschappelijke regeling voert de wettelijke taken uit voor de gemeenten Aalten, Berkelland, Doetinchem, Oude IJsselstreek, Oost Gelre, Montferland, Winterswijk en Bronckhorst. Voor de niet wettelijke taken betalen Doesburg, Lochem, Zevenaar, Duiven, de Provincie Gelderland en andere donateurs een bijdrage.
Actualiteit	Geen bijzondere ontwikkelingen.
Jaar	Eigen vermogen	Vreemd vermogen	Bijdrage	Saldo Begroting	Ratio weerstand
2020	179	665	145	Positief 25	Niet bekend
2021	158	631	145	Negatief 21	Niet bekend

Vennootschappen en coöperaties (privaatrechtelijk)

Leisurelands B.V. (Programma 1)
Doelstelling en openbaar belang		Bedrijfsmatig en duurzaam aanbieden van vrijetijdsbesteding voor een breed publiek. Dit doen door middel van grondgebonden recreatievoorzieningen met groen als decor. Daartoe voor zichzelf en anderen grondgebonden exploitaties doen. Daarmee direct en indirect een bijdrage leveren aan de leefbaarheid en vrijetijdsbesteding in de regio waar zij actief is.
Partijen		Aandeelhouders waaronder Achterhoekse en Liemerse gemeenten als voormalige RAL gemeenten. Namens de aandeelhoudende voormalige Recreatieschap Achterhoek Liemers (RAL) gemeenten treedt de gemeente Doetinchem in de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering van Leisurelands op.
Financieel		Aalten ontvangt geen dividenduitkering. Een besluit over het al dan niet afstoten van aandelen is nog niet genomen.

ROVA, Zwolle (Programma 1)
Doelstelling en openbaar belang		ROVA is de afvaladvies-, regie- en verwijderingsorganisatie van 23 gemeenten. ROVA zet zich in voor een schonere en duurzame leefomgeving.
Partijen		ROVA werkt voor 23 aandeelhoudende gemeenten.
Financieel		Begroot is een jaarlijkse dividendopbrengst van € 149.000. Werkelijk ontvangen in 2020 € 121.714 in 2019 € 129.572 en 2018 € 155.580.

Coöperatieve Achterhoekse Groene Energie Maatschappij, Winterswijk (Programma 1)
Doelstelling en openbaar belang		De AGEM gelooft in een duurzame Achterhoek die niet afhankelijk is van fossiele brandstoffen. Doel is een energieneutrale Achterhoek in 2030.
Partijen		Naast Aalten zijn de volgende gemeenten lid: Berkelland, Doetinchem, Oude IJsselstreek, Oost Gelre, Montferland, Winterswijk en Bronckhorst. Ook is inmiddels een achttal burgerorganisaties lid.
Financieel		Vanaf 2017 is de AGEM financieel zelfstandig en ontvangt geen jaarlijkse bijdrage van de gemeente. Wel staat de gemeente borg voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van een financieringsovereenkomst met de N.V. Bank Nederlandse Gemeenten. De maximale borgstelling bedraagt € 56.000 te vermeerderen met boeten, rente en kosten.

EUREGIO, Gronau (D) (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang		De EUREGIO is actief in de opbouw en versterking van de structuren en de grensoverschrijdende samenwerking in het Nederlands-Duitse grensgebied.
Partijen		De EUREGIO telt 104 Duitse en 25 Nederlandse lidgemeenten, vijf Landkreisen en twee waterschappen.
Financieel		Per inwoner wordt in 2020, net als in 2019, € 0,29 bijgedragen (€ 7.833). Voor 2021 wordt dit tarief begin 2021 vastgesteld in de algemene ledenvergadering.

BNG Bank, Den Haag (Programma 3)
Doelstelling en openbaar belang		Deze bank is van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. De BNG is een betrokken partner voor een duurzamer Nederland en stelt de publieke sector in staat maatschappelijke doelstellingen te bereiken.
Partijen		De Nederlandse Staat is houder van de helft van de aandelen, de andere helft is in handen van gemeenten, provincies en een hoogheemraadschap.
Financieel		Begroot is een jaarlijkse dividendopbrengst van € 37.000. Werkelijk ontvangen in 2019 € 55.019, voor 2020 is de dividenduitkering voorlopig opgeschort tot 1 oktober 2020. Verwacht wordt circa € 24.500.

NV Alliander, Arnhem (Programma 3)
Doelstelling en openbaar belang		Netwerkbedrijf Alliander is verantwoordelijk voor een groot deel van de energieleidingen in Nederland. Kernactiviteiten zijn het aansluiten van klanten op de energienetwerken en het distribueren van gas en elektriciteit. Deze taken zijn wettelijk bepaald gezien het belang van een betrouwbare aanvoer van energie.
Partijen		Provincies Gelderland en Noord-Holland, BV houdstermaatschappij Falcon en de gemeente Amsterdam: zij hebben gezamenlijk driekwart van de aandelen in bezit. Het overige deel is in bezit van 55 andere gemeentelijke aandeelhouders.
Financieel		Begroot is een jaarlijkse dividendopbrengst van € 318.000. Werkelijk ontvangen in 2020 € 326.276, in 2019 € 430.822 en in 2018 € 262.802.

Vitens, Utrecht (Programma 3)
Doelstelling en openbaar belang		Vitens is het grootste drinkwaterbedrijf van Nederland en levert drinkwater aan circa 5,7 miljoen klanten. De verantwoordelijkheid van Vitens is een gezonde en duurzame samenleving met zorg voor de bescherming van natuur en milieu.
Partijen		111 aandeelhouders bestaande uit gemeenten en provincies.
Financieel		Begroot is een jaarlijkse dividendopbrengst van € 21.000. Werkelijk ontvangen in 2019 € 16.824. Over 2020 wordt geen dividend uitgekeerd.

In liquidatie

Intergemeentelijk Samenwerkingsverband Werk en Inkomen (ISWI)
Tot 2016 was ISWI de gezamenlijke sociale dienst van Oude IJsselstreek en Aalten. In de jaarrekening 2018 zijn de uitstaande vorderingen, schulden en de reserves tussen ISWI in liquidatie en de beide gemeenten onderling verrekend. Omdat er nog een claim is ingediend over een reeds afgewikkeld bedrijfsongeval bij een derde, is er een kleine reserve aangehouden voor nog resterende verplichtingen. Aangezien het hier waarschijnlijk een zekerheidsstelling van rechten betreft verwachten we geen problemen, maar is de werkelijke vereffening nog wel even uitgesteld.