Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Algemeen

Terug naar navigatie - Algemeen

De paragraaf weerstandsvermogen geeft inzicht in:

  • de mate waarin de gemeente belangrijke financiële risico’s loopt;
  • de financiële buffer (weerstandscapaciteit) die zij daarvoor achter de hand heeft.

Voor een beoordeling van het weerstandsvermogen worden in deze paragraaf de bedoelde risico’s geconfronteerd met de aanwezige weerstandscapaciteit.

1. Weerstandscapaciteit

Terug naar navigatie - 1. Weerstandscapaciteit

Met weerstandscapaciteit worden al die elementen bedoeld waarmee tegenvallers kunnen worden opgevangen, zonder dat het beleid moet worden aangepast. Door de financiële risico's te beheersen en het weerstandsvermogen hierop af te stemmen, moet worden voorkomen dat elke nieuwe financiële tegenvaller dwingt tot bezuinigen.
De weerstandscapaciteit wordt onderverdeeld in structurele en incidentele weerstandcapaciteit. De structurele weerstandscapaciteit bestaat uit structurele middelen in de begroting waarmee optredende risico’s kunnen worden opgevangen. De incidentele weerstandscapaciteit bestaat uit vrij besteedbare middelen die eenmalig kunnen worden aangewend.

bedragen x € 1.000
Bepaling van de weerstandscapaciteit
Incidentele weerstandscapaciteit
Rekeningresultaat Het positieve resultaat 421
Vrij aanwendbare algemene reserve De algemene reserve is de reserve waaraan de raad geen specifieke bestemming heeft gegeven en die een financiële bufferfunctie heeft. Op 31-12-2020 bedraagt deze € 12.833, hiervan is op dit moment € 1.594 bestemd voor geplande uitgaven. 11.239
Bestemmingsreserves Deze reserves zijn beklemd. 0
Stille reserves effecten De stille reserve in deze financiële vaste activa wordt niet meegenomen in de berekening, omdat de verhandelbaarheid van deze aandelen (Alliander, 0
Vitens, BNG en ROVA) zeer beperkt is.
Stille reserves activa Deze stille reserve bestaat uit de bezittingen waarvan de waarde bij verkoop hoger is dan de boekwaarde. Op basis van ervaring zetten we een derde deel in. 963
Totaal incidentele weerstandscapaciteit 12.623
Structurele weerstandscapaciteit
Onbenutte belastingcapaciteit Hieronder wordt voor de OZB de ruimte opgenomen die er is tussen onze eigen tarieven en de normtarieven voor de zogenaamde artikel 12 gemeenten. De overige belastingen/heffingen zijn kostendekkend of van geringe betekenis. 1.877
Rentebaten algemene reserve vrij besteedbaar Aangezien geen rente meer toegevoegd wordt aan de reserves is inzet niet mogelijk. 0
Onvoorzien (structureel) 200
Totaal structurele weerstandscapaciteit 2.077
Totaal beschikbare weerstandscapaciteit 14.700

2. Risico's

Terug naar navigatie - 2. Risico's
Risico Mogelijk gevolg %
Budgettaire tekorten bij partijen waar door de gemeente uitbestede gemeentelijke taken zijn neergelegd. Tevens kunnen deelnemende gemeenten individueel besluiten nemen die voor andere gemeenten nadelige gevolgen hebben (bijvoorbeeld uittreding). Politieke druk om financiële steun te bieden 6,20%
Budget Jeugdzorg Overschrijding budget 6,20%
Beleid aanpassen
Budget Wmo Overschrijding budget 6,20%
Beleid aanpassen
Stikstof: Ontwikkelingen Westrand. Plannen Aalbers door RvS van tafel geschoven Nadelige gevolgen voor politiek bestuur. Schadeclaim van het betreffende bedrijf. 6,20%
Uitvoering van raadsbesluit inzake regionale (en lokale) woonagenda en kernenfoto's Demografische ontwikkelingen zorgt voor andere vastgoedvraag. Hierdoor daalt de waarde. 5,50%
Algemene uitkering, bezuiniging Rijk Financieel (bezuinigingen of belasting omhoog) 5,00%
COVID-19: besmettingsgevaar, uitbraak, nieuwe varianten Faillissementen, steunvraag, handhaving, ziekte 5,00%
Raadsleden/collegeleden Onverwachte bestuursopdrachten waarvoor geen of onvoldoende gelden beschikbaar zijn/ grondslagen ontbreken Uitvoering raadsprogramma 5,00%
Virusaanvallen op ICT-gebied Dataverlies 4,60%
Uitval /verlies van productie (algemeen)
Integraal huisvestingsplan voor het onderwijs. Veel scholen verouderd. Nu door corona strengere eisen ten aanzien van klimaat Financieel 4,60%
Totaal van de tien grootste risico’s (54,5% van het totale risicoprofiel) 3.400
Totaal overige risico’s (45,5% van het totale risicoprofiel) 2.800
Totaal alle 25 risico’s 6.200

Het terugbrengen van de reserves naar dit niveau is niet wenselijk, aangezien er niet voorzienbare toekomstige ontwikkelingen zijn die mogelijk leiden tot additionele risico’s in de toekomst. Een aanvullende buffer is daarom gewenst. Deze noodzakelijke buffer is op basis van ervaring opgenomen voor een bedrag van het begrotingstotaal. Dit komt neer op een buffer van € 7,0 miljoen.

 

COVID-19
Hoe groot de financiële impact voor 2021 en toekomstige jaren wordt, is nu onmogelijk te bepalen. We monitoren onze risico’s en die van onze partners voortdurend. Onze organisatie loopt vooralsnog geen risico voor de continuïteit. We bewaken onze liquiditeitspositie goed en nemen zo nodig maatregelen om onze taken gedurende deze crisis zo goed mogelijk te blijven uitvoeren.

3. Weerstandsvermogen

Terug naar navigatie - 3. Weerstandsvermogen

Het vermogen van een gemeente om tegenvallers op te vangen zonder dat de continuïteit van deze gemeente in gevaar komt. Dit wordt uitgedrukt als de verhouding tussen de beschikbare en de benodigde weerstandscapaciteit. Het weerstandsvermogen is van belang voor het Het vermogen van een gemeente om tegenvallers op te vangen zonder dat de continuïteit van deze gemeente in gevaar komt. Dit wordt uitgedrukt als de verhouding tussen de beschikbare en de benodigde weerstandscapaciteit. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de gezondheid van de financiële positie van onze gemeente voor het begrotingsjaar, maar ook voor de meerjarenraming.

Ratio weerstandsvermogen 2020 = Beschikbare weerstandscapaciteit / Benodigde weerstandscapaciteit
Weerstandscapaciteit, incidenteel 12.648
Weerstandscapaciteit, structureel 2.077
Totaal beschikbare weerstandscapaciteit 14.700
Gekwantificeerde risico’s 6.200
Buffer Aalten norm 7.000
Totale benodigde weerstandscapaciteit 13.200
Saldo/overschot 1.500
Ratio onder andere gehanteerd door provincie 1,11
>2 = Uitstekend 1,0 - 1,4 = Voldoende 0,6 - 0,8 = Onvoldoende Voldoende
1,4 - 2,0 = Ruim voldoende 0,8 - 1,0 = Matig < 0,6 = Ruim onvoldoende

Verplichte kengetallen

Terug naar navigatie - Verplichte kengetallen

Onderstaande kengetallen helpen bij het verkrijgen van inzicht in de financiële positie van een gemeente. Deze kengetallen geven aan hoe we er als gemeente voor staan. De categorieën zijn gebaseerd op de norm van de provincie (groen is voldoende, oranje matig en rood onvoldoende).

Verplicht voorgeschreven kengetallen Werkelijk 2019 Raming 2020 Werkelijk 2020
1a. Netto schuldquote (NS) 42,60% 51,20% 41,00%
1b. NS gecorrigeerd voor alle leningen 25,50% 33,80% 26,80%
2. Solvabiliteitsratio 31,90% 32,90% 31,10%
3. Structurele exploitatieruimte -1,50% 0,10% 0,10%
4. Grondexploitatie 3,10% 2,80% 2,00%
5. Belastingcapaciteit 75,40% 71,70% 77,40%

Toelichting verplichte kengetallen

Terug naar navigatie - Toelichting verplichte kengetallen

We hebben in 2020 geen rode blokjes, alhoewel het momentopnames zijn en blijven. De solvabiliteitsratio geeft de verhouding weer van het eigen vermogen ten opzichte van het totaal vermogen. Oftewel in hoeverre gemeentelijke bezittingen met eigen middelen betaald worden. Voor wat betreft solvabiliteit zitten we rond het Gelders gemiddelde van 34%. Daarmee valt de ratio in het midden van categorie B.

Norm provincie Gelderland Categorie A Categorie B Categorie C
1a. Netto schuldquote (NS) tot 90% tussen 90% tot 135% hoger dan 135%
1b. NS gecorrigeerd voor alle leningen tot 90% tussen 90% tot 135% hoger dan 135%
2. Solvabiliteitsratio hoger dan 50% tussen 20% tot 50% kleiner dan 20%
3. Structurele exploitatieruimte begroting en meer-jaren hoger dan 0% begroting of meer-jaren hoger dan 0% begroting en meer-jaren kleiner dan 0%
4. Grondexploitatie tot 20% tussen 20% tot 35% hoger dan 35%
5. Belastingcapaciteit tot 95% tussen 95% tot 105% hoger dan 105%