Aanbieding en wetenswaardigheden

Eind goed, niet al goed

Het jaar 2021 is door de recente grootschalige en gruwelijke Russische inval in Oekraïne alweer wat verder de geschiedenis in gedreven. Toch was 2021 een opmerkelijk jaar dat gebukt ging onder de op en neer golvende maatschappelijke gevolgen van het coronavirus. Het begon al in januari 2021 met het afkondigen van strengere maatregelen zoals de avondklok, in juni versoepelingen alom en in de zomer ging de samenleving weer open. Op het eind van het jaar liep het aantal besmettingen op, nam de druk op de ziekenhuizen weer toe en sloot Nederland het jaar af met een brede lockdown. Ook Aaltense inwoners en bedrijven werden in meer of mindere mate getroffen. Waar mogelijk en realistisch bood de gemeente ondersteuning. Sowieso stond de gemeentelijke inzet niet stil. Er werden veel zaken opgepakt, aangezwengeld en/of gerealiseerd. In deze jaarrekening wordt zowel financieel als inhoudelijk verslag gedaan over de vele ins en outs die er in de gemeente Aalten speelden. 

Hoe zag 2021 er financieel uit? Kortweg: het jaar verliep grillig, maar eindigde rooskleurig. Vooraf sloot de programmabegroting 2021 met een saldo van zo goed als 0. In de Najaarsnota 2020 leidde onder meer het één jaar doorschuiven van niet-gemaakte kosten van één miljoen euro tot een tekort van 1,1 miljoen euro. Mede door de vrijval van de post onvoorzien van € 200.000 was het tekort in de voorjaarsnota 2021 teruggelopen naar € 800.000. Het nadeel sloeg om in een verwacht voordelig saldo van ruim 1,7 miljoen ten tijde van de Najaarsnota 2021. Belangrijkste oorzaken hiervoor waren een fors hogere uitkering uit het gemeentefonds van 2 miljoen en het doorschuiven van ruim 1,2 miljoen euro aan kosten naar 2022. Na het sluiten van de boeken is de eindstand in deze jaarrekening een voordelig resultaat voor bestemming van ruim 2,7 miljoen euro. Meevallers zaten onder meer bij de benodigde wethoudersvoorzieningen voor pensioen en wachtgeld, de algemene uitkering en niet bestede coronamiddelen van € 498.000. Tegenvaller was het fors oplopen in de laatste maanden van de kosten voor ingekochte jeugdzorg. Ook is de begin 2022 bepaalde afkoopsom van € 375.000, die betaald moet worden vanwege het uittreden bij de Stadsbank Oost Nederland, al verwerkt in de cijfers. Op pagina 10 van deze jaarrekening is een toelichtend overzicht met de grootste verschillen opgenomen. 

In dit jaarverslag vallen ook de diverse inhoudelijke ontwikkelingen te lezen. Zo werd de fundering gelegd onder de bouwplannen voor locaties als De Wegwijzer, Singelweg (Groene Kamer) en het terrein van de voormalige technische school. De herinrichting van de Dijkstraat en Admiraal de Ruyterstraat is niemand ontgaan. Binnen dit project zijn de Global Goals toegepast. Tevens hebben we besloten om ons aan te melden als Global Goal gemeente. Er werd progressie gemaakt bij het werken aan de brede klimaatopgaven en in het kader van duurzaamheid werd de Regionale Energiestrategie (RES1.0) in september vastgesteld door de gemeenteraad. Fiets- en verkeersveiligheid kregen nieuwe impulsen. Samen met Oost Gelre en Winterswijk wordt gewerkt aan behoud en versterking van het fraaie landschap in de oostelijke Achterhoek en de buslijn mit Nachbar Bocholt is inmiddels een blijvertje. 
Er werd werk gemaakt van de afwikkeling van de 56 aanvragen vanuit de tijdelijke subsidiemaatregel stimulering van activiteiten door corona. In deze context vervulden de talentverbinders een belangrijke rol bij de ondersteuning van maatschappelijke organisaties en inwoners om de gevolgen van corona zoveel mogelijk te beperken. Zij organiseerden ook de sport- en cultuur carrousel voor kinderen. Het sociaal domein stond verder in het teken van de zorgtransformatie. In oktober volgde vaststelling van de Nota Sociaal Domein en met partners uit het veld is actief invulling gegeven aan het sport- en leefstijlakkoord ‘Heel Aalten beweegt’.  De slagkracht van de brandweer werd in samenwerking met buurpost Süderwick versterkt en in de strijd tegen ondermijning verbeterde het gemeentelijk juridisch instrumentarium en de samenwerking met andere instanties.

Corona had ook een enorme impact op de gemeentelijke dienstverlening. Deze heeft op veel onderdelen meer op afstand gewerkt, maar is geen moment echt in gevaar geweest. Spontaan binnenlopen is vervangen door werken op afspraak. Dit is allemaal goed verlopen. Het aantal inkomende telefoontjes is wel fors toegenomen naar ruim 50.000 per jaar. In 2021 startte een vernieuwingstraject voor zowel de gemeentelijke website als het interne intranet. Ook werd door een onachtzaamheid de gemeente in verlegenheid gebracht door een grootschalig datalek bij de leerplicht. Naar aanleiding hiervan zijn de regels aangescherpt.  


Het blijkt keer op keer hoe moeilijk het is om de kosten voor de Wmo en jeugdzorg in te schatten. In de loop van 2022 komt daar nog het nieuwe inkoopmodel zorg bij, wat een extra onzekerheid met zich meebrengt. Het rekeningresultaat laat toe om wat extra veiligheid in te bouwen. Daarom stelt het college voor om 1 miljoen euro van het positieve resultaat af te zonderen en in een nieuw in te stellen reserve Inkoop zorg te storten. Zodoende treffen eventuele toekomstige tegenvallers door het nieuwe inkoopmodel zorg niet onmiddellijk de algemene reserve, maar kunnen over-en onderschrijdingen door de nieuwe zorginkoop met deze reserve verrekend worden. Het restant van het positieve resultaat van ruim 1,7 miljoen euro wordt toegevoegd aan de algemene reserve. Hiervan wordt het deel van de niet bestede coronabudgetten ad € 498.000 bestemd voor toekomstige corona gerelateerde uitgaven. Helaas geeft het positieve rekeningresultaat geen garanties voor de toekomst. Het voedt wel de algemene reserve, die meer vet op de botten krijgt. Dat is weer goed voor het weerstandsvermogen in deze (ook financieel) roerige tijden. 

Wordt vervolgd, hopelijk in vrede!!