Paragraaf Verbonden partijen

In deze paragraaf komen de organisaties aan de orde die een publiek belang uitvoeren en waarin Aalten een financieel en een bestuurlijk belang heeft. Dat laatste door zeggenschap bij besluitvorming door stemrecht. 

						bedragen x € 1.000
Omgevingsdienst Achterhoek (ODA), Hengelo Gelderland (Programma 1)
Doelstelling en openbaar belang		De ODA behandelt voor de partners de aanvragen voor vergunningen in het kader van het omgevingsrecht (milieudeel), toetst meldingen, houdt toezicht op en handhaaft de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Daarnaast adviseert de ODA gemeenten en provincie (op verzoek) bij de opstelling van beleid en bij specifieke ontwikkel- of uitvoeringsprojecten.
Partijen		Naast Aalten de gemeenten Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Lochem, Montferland, Oost Gelre, Oude IJsselstreek, Winterswijk en Zutphen en de Provincie Gelderland.
Actualiteit		In 2021 heeft de ODA ondanks corona haar werk uit kunnen voeren en nam het werk zelfs toe. Veel van deze toename komt door extra taken. Bijvoorbeeld extra werkzaamheden voor klimaat, energie en duurzaamheid, ondermijning, zeer zorgwekkende stoffen, uitbreiding van advisering over omgevingsplannen of stikstofproblematiek. En ook bij de voorbereiding op de Omgevingswet. Een knelpunt voor de ODA is de enorme druk op de arbeidsmarkt. Het is lastig om voldoende gekwalificeerd personeel te vinden. Daarom is de ODA na de zomer van 2021 gestart met een aantal trainees die worden opgeleid. De ODA sluit het jaar af met een positief financieel resultaat van € 104.000. Voorgesteld is om het resultaat uit te keren aan de partners. Het aandeel van Aalten bedraagt € 6.060.
Jaar	Eigen vermogen		Vreemd vermogen	Bijdrage	Resultaat
2020	645		1.883	579	538	Definitief
2021	354		1.718	469	104	Prognose
Regio Achterhoek, Doetinchem (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang		Zeven gemeenten in de Achterhoek werken samen met ondernemers, maatschappelijke organisaties en de provincie Gelderland ten behoeve van regionale ontwikkeling en belangenbehartiging.
Partijen		De GR bestaat naast Aalten uit de gemeenten Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Oost Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk.
Actualiteit		De Regio Achterhoek voert de regie op de samenwerking van 8rhk ambassadeurs en zorgt ervoor dat de Achterhoek Visie 2030, de jaarplannen en bijbehorende investeringsagenda worden opgesteld en uitgevoerd in samenwerking met ondernemers en maatschappelijke organisaties. Het doel is de Achterhoek sterker, slimmer, mooier, meer leefbaar, beter bereikbaar en gezonder te maken. Speerpunten hierbij zijn Smart Economy, Smart Living en Smart Governance. Via de website van de Regio Achterhoek is een stand van zaken van alle lopende projecten beschikbaar:
		https://8rhk.nl/wp-content/uploads/2022/03/Lopende-projecten-Website-maart-2022.pdf
Jaar	Eigen vermogen		Vreemd vermogen	Bijdrage	Resultaat
2020	6.229		22.601	181	183	Definitief
2021	6.726		20.174	185	24	Prognose
Regio Achterhoek, Doetinchem (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang		Zeven gemeenten in de Achterhoek werken samen met ondernemers, maatschappelijke organisaties en de provincie Gelderland ten behoeve van regionale ontwikkeling en belangenbehartiging.
Partijen		De GR bestaat naast Aalten uit de gemeenten Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Oost Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk.
Actualiteit		De Regio Achterhoek voert de regie op de samenwerking van 8rhk ambassadeurs en zorgt ervoor dat de Achterhoek Visie 2030, de jaarplannen en bijbehorende investeringsagenda worden opgesteld en uitgevoerd in samenwerking met ondernemers en maatschappelijke organisaties. Het doel is de Achterhoek sterker, slimmer, mooier, meer leefbaar, beter bereikbaar en gezonder te maken. Speerpunten hierbij zijn Smart Economy, Smart Living en Smart Governance. Via de website van de Regio Achterhoek is een stand van zaken van alle lopende projecten beschikbaar:
		https://8rhk.nl/wp-content/uploads/2022/03/Lopende-projecten-Website-maart-2022.pdf
Jaar	Eigen vermogen		Vreemd vermogen	Bijdrage	Resultaat
2020	6.229		22.601	181	183	Definitief
2021	6.726		20.174	185	24	Prognose
Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG), Apeldoorn (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang		Iedere gemeente dient deel uit te maken van één van de 25 veiligheidsregio’s. De taken van een veiligheidsregio liggen op het gebied van de voorbereiding en bestrijding van rampen en grote incidenten door de brandweer, de GHOR (geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen), de politie en gemeente.
Partijen		De VNOG bestaat uit 22 gemeenten uit het noorden en oosten van Gelderland.
Actualiteit		Bij de VNOG ligt steeds meer de nadruk op preventie. Hierdoor zijn er de komende jaren diverse projecten die de VNOG samen met de gemeenten uitvoert. Het onderzoek naar een eventuele gezamenlijke internationale brandweerkazerne voor de posten Dinxperlo en Suderwick bevindt zich nog steeds in de onderzoeksfase. Verschillende werkgroepen zijn tal van onderwerpen aan het onderzoeken. De brandweervrijwilligers van beide posten zijn daarbij actief betrokken. In de uitvoering werken de Duitse en Nederlandse meldkamer samen en sinds het najaar 2021 is de post Suderwick opgenomen in het geheel van in te zetten voertuigen in het VNOG-gebied. Sinds 2021 oefenen de Nederlandse en Duitse brandweerlieden samen. Over de benodigde financiën om te komen tot een gezamenlijke brandkazerne kunnen (nog) geen concrete zaken worden gemeld.
Jaar	Eigen vermogen		Vreemd vermogen	Bijdrage	Resultaat
2020	14.546		42.340	1.507	4.929	Definitief
2021	15.535		38.203	1.539	5.266	Prognose
GGD Noord- en Oost-Gelderland (NOG), Warnsveld (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang		De GGD NOG beschermt, bewaakt en bevordert de gezondheid van de inwoners van 22 gemeenten die bij GGD NOG zijn aangesloten.
Partijen		De GGD bestaat uit 22 gemeenten uit het noorden en oosten van Gelderland.
Actualiteit		In 2021 is de GGD-organisatie volop bezig geweest met de aanpak van de coronacrisis. In 2021 heeft de GGD hierdoor veel van de reguliere taken niet kunnen uitvoeren. Gedurende de coronacrisis zijn zoveel mogelijk producten/diensten, al dan niet in aangepaste vorm gecontinueerd en werkt de GGD aan een inhaalslag. De kritische taken zoals de Maatschappelijke Zorg, Forensische Geneeskunde, risico-gestuurd toezicht bij Toezicht Kinderopvang en poli Seksuele Gezondheid werden gedurende het jaar wel zoveel als mogelijk uitgevoerd. Ook bij de jeugdgezondheidszorg was de GGD bereikbaar voor acute situaties. Alle extra kosten voor de GGD als gevolg van de coronacrisis die de inwonerbijdrage overstijgen worden gedekt door het ministerie van VWS. In 2021 heeft ook de takendiscussie zijn beslag gekregen, dit is uitgewerkt in de programmalijn GGD NOG Robuust. Gedurende de takendiscussie is gebleken dat de GGD organisatorisch de kleinste zelfstandige GGD is in Nederland. Dit brengt verschillende risico’s met zich mee. Daarom is ervoor gekozen dat de takendiscussie niet alleen over besparingen voor gemeenten moest gaan, maar ook over een robuustere en daarmee toekomstbestendige GGD. De risico’s worden ondervangen door een incidentele extra bijdrage. Op de korte termijn kan de GGD hierdoor onder andere beter inspelen op de vraag en worden risico’s op het gebied van dataveiligheid en verloop van personeel teruggedrongen. Op termijn is er een efficiencywinst te behalen door samenwerking te zoeken met andere partijen op het gebied van bedrijfsvoering. In 2021 is het verwachte rekeningresultaat voor de gehele regio NOG € 77.000 positief.
Jaar	Eigen vermogen		Vreemd vermogen	Bijdrage	Resultaat
2020	2.876		7.130	419	69	Definitief
2021	2.912		10.226	454	77	Prognose
Stadsbank Oost Nederland (SON), Enschede (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang		Financiële zelfredzaamheid van de inwoners van de aangesloten gemeenten vergroten en ondersteuning bij financiële problemen van de inwoners.
Partijen		Er zijn 22 aangesloten gemeenten uit Twente en de Achterhoek.
Actualiteit		Per 1 januari 2021 is de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening gewijzigd (invoering wettelijke vroegsignalering van betalingsachterstanden en gegevensuitwisseling). Vroegsignalering binnen de schuldhulpverlening is het in een zo vroeg mogelijk stadium in beeld brengen van mensen met financiële problemen om vroegtijdige hulpverlening mogelijk te maken door gebruik te maken van daadwerkelijke signalen en outreachende hulpverlening. Gemeenten moeten per 1 januari 2021 alle meldingen van betalingsachterstanden van woningcorporaties, zorgverzekeraars, water- en energieleveranciers opvolgen. Het doel is om verdere (problematische) schulden te voorkomen. De implementatie hebben wij per 1 november 2021 afgerond en we zijn gestart met vroegsignalering. Daarnaast hebben wij samen met de gemeente Doetinchem, met betrekking tot schuldenproblematiek bij ondernemers, per 1 mei 2021 een Ondernemerssteunpunt ingericht en belegd bij Laborijn. De gemeentelijke visie op de schuldhulpverlening (geldt sociaal domein breed) is dat deze zoveel mogelijk lokaal en integraal moet worden uitgevoerd, waarbij een verbinding met het lokale sociale domein essentieel is. Naast het door ontwikkelen van de toegang is in december 2021 het besluit genomen om per 1 januari 2023 uit te treden bij de GR Stadsbank. Met gemeente Doetinchem en Laborijn (voor ondernemers) willen we de schuldhulpverlening in de hele keten door ontwikkelen. Deze ontvlechting vindt plaats in 2022.
		De eerste maanden van 2022 is overeenstemming bereikt over de hoogte van de te betalen uittreedvergoeding. Dit gaat om een bedrag van € 375.000. Deze verplichting is al opgenomen in de hierna opgenomen bijdrage over 2021 en ook in deze jaarrekening verwerkt.
Jaar	Eigen vermogen		Vreemd vermogen	Bijdrage	Resultaat
2020	1.183		15.001	135	223	Definitief
2021	971		14.782	512	-117	Prognose
Laborijn, Doetinchem (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang		Laborijn heeft tot taak zorg te dragen voor de uitvoering van de gehele Participatiewet, IOAW, IOAZ en Bbz. Zij ondersteunt inwoners voor wie werk zoeken en vinden niet vanzelfsprekend is, op hun weg naar een baan of, als dat nog niet mogelijk is, door (maatschappelijke) participatie.
Partijen		Naast Aalten de gemeenten Doetinchem en Montferland.
Actualiteit		Per 1-1-2021 is Oude IJsselstreek uit de gemeenschappelijke regeling getreden, maar op basis van dienstverleningsovereenkomsten worden nog wel een aantal taken voor hen uitgevoerd. De corona-gerelateerde problematiek had haar weerslag op de wijze waarop Laborijn haar werkzaamheden kon en soms moest uitvoeren en de mate waarin haar oorspronkelijke doelstellingen gehaald konden worden. Desondanks is Laborijn erin geslaagd om een goed resultaat neer te zetten. Het aantal uitkeringsdossiers is na een jaar van stabilisatie weer gedaald, van 278 eind 2020 naar 260 eind 2021. In 2021 heeft Laborijn voor het eerst uitvoering gegeven aan de individuele inkomenstoeslag voor onze gemeente en is de uitvoeringsregeling TONK vastgesteld en door hen uitgevoerd.
		Het aantal ZZP-ers dat ondersteuning heeft ontvangen middels de Tozo-regeling is fors teruggelopen (voor Aalten 88 toegekende aanvragen levensonderhoud en 2 bedrijfskredieten tegenover respectievelijk 446 en 12 in 2020). Tevens is per 1 mei 2021 het ondernemerssteunpunt voor zelfstandigen operationeel geworden. Daarnaast heeft Laborijn zich voorbereid op de uitvoering van de nieuwe Wet Inburgering die zij vanaf 1-1-2022 voor ons gaan uitvoeren. Financieel gezien heeft Laborijn een stabiel jaar achter de rug. Alle extra uitgaven en omzetdalingen als gevolg van de crisis zijn in voldoende mate gecompenseerd door hogere rijksbijdragen, waardoor 2021 met een klein positief resultaat is afgesloten.
Jaar	Eigen vermogen		Vreemd vermogen	Bijdrage	Resultaat
2020	11.905		16.107	1.771	2.352	Definitief
2021	10.557		11.616	1.701	375	Prognose
Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers (ECAL), Doetinchem (Programma 3)
Doelstelling en openbaar belang		Gemeenten en provincie werken samen in het ECAL, dat is ontstaan uit de samenvoeging van het Achterhoeks Archief en het Staring Instituut. Het Erfgoedcentrum voert de wettelijke archieftaken conform Archiefwet en overige erfgoedtaken zoals documentatie, onderzoek en publieksfunctie uit.
Partijen		De gemeenschappelijke regeling voert de wettelijke taken uit voor de gemeenten Aalten, Berkelland, Doetinchem, Oude IJsselstreek, Oost Gelre, Montferland, Winterswijk en Bronckhorst. Voor de niet wettelijke taken betalen Doesburg, Lochem, Zevenaar, Duiven, de Provincie Gelderland en andere donateurs een bijdrage.
Actualiteit		Geen bijzondere ontwikkelingen. 2021 wordt afgesloten met een verlies van ruim € 6.000.
Jaar	Eigen vermogen		Vreemd vermogen	Bijdrage	Resultaat
2020	199		769	139	45	Definitief
2021	193		662	140	-6	Prognose

Coöperatieve Achterhoekse Groene Energie Maatschappij (Agem), Winterswijk (Programma 1)
Doelstelling en openbaar belang	Agem zet zich in voor een ‘energie-positieve’ Achterhoek. Om de hiervoor noodzakelijke energietransitie zo snel en goed mogelijk door te voeren verbindt Agem burgers, overheid en bedrijfsleven. Agem gelooft dat de realisatie van een energie-positieve Achterhoek slaagt als er beweging en onderlinge samenwerking ontstaat. De Achterhoek wil als regio energieneutraal zijn in 2030. Dit betekent dat we in de Achterhoek alle energie die we verbruiken, zelf duurzaam opwekken. Samenwerking is daarbij de sleutel tot een succesvolle energietransitie. Agem is de aanjager en verbindt inwoners met het Achterhoekse bedrijfsleven, lokale energiecoöperaties en de Achterhoekse gemeenten.
Partijen	Naast Aalten zijn de gemeenten Berkelland, Doetinchem, Oude IJsselstreek, Oost Gelre, Montferland, Winterswijk en Bronckhorst lid. In 2018 konden ook lokale burgerinitiatieven toetreden als lid. Inmiddels telt Agem drieëntwintig leden.
Financieel	Vanaf 2017 is de Agem financieel zelfstandig en ontvangt geen jaarlijkse bijdrage van de gemeente. Wel staat de gemeente borg voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van een financieringsovereenkomst met de BNG. De maximale borgstelling bedraagt
	€ 56.000 te vermeerderen met boeten, rente en kosten.
Leisurelands B.V. (Programma 1)
Doelstelling en openbaar belang	Bedrijfsmatig en duurzaam aanbieden van vrijetijdsbesteding voor een breed publiek. Dit doen door middel van grondgebonden recreatievoorzieningen met groen als decor. Daartoe voor zichzelf en anderen grondgebonden exploitaties doen. Daarmee direct en indirect een bijdrage leveren aan de leefbaarheid en vrijetijdsbesteding in de regio waar zij actief is.
Partijen	Aandeelhouders waaronder Achterhoekse en Liemerse gemeenten als voormalige RAL gemeenten. Namens de aandeelhoudende voormalige Recreatieschap Achterhoek Liemers (RAL) gemeenten treedt de gemeente Doetinchem in de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering van Leisurelands op.
Financieel	Aalten ontvangt geen dividenduitkering. Een besluit over het al dan niet afstoten van aandelen is nog niet genomen.
ROVA, Zwolle (Programma 1)
Doelstelling en openbaar belang	ROVA is de afvaladvies-, regie- en verwijderingsorganisatie van 23 gemeenten. ROVA zet zich in voor een schonere en duurzame leefomgeving.
Partijen	ROVA werkt voor 23 aandeelhoudende gemeenten.
Financieel	Ontvangen dividend in 2021 is € 106.449. Dit was in 2020 € 121.714.
EUREGIO, Gronau (D) (Programma 2)
Doelstelling en openbaar belang	De EUREGIO is actief in de opbouw en versterking van de structuren en de grensoverschrijdende samenwerking in het Nederlands-Duitse grensgebied.
Partijen	De EUREGIO telt 104 Duitse en 25 Nederlandse lidgemeenten, vijf Landkreisen en twee waterschappen.
Financieel	Per inwoner is in 2021, net als in 2020, € 0,29 bijgedragen (€ 7.865). Dit tarief wordt jaarlijks vastgesteld in de algemene ledenvergadering.
BNG Bank, Den Haag (Programma 3)
Doelstelling en openbaar belang	Deze bank is van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. De BNG is een betrokken partner voor een duurzamer Nederland en stelt de publieke sector in staat maatschappelijke doelstellingen te bereiken.
Partijen	De Nederlandse Staat is houder van de helft van de aandelen, de andere helft is in handen van gemeenten, provincies en een hoogheemraadschap.
Financieel	Vanwege door de ECB afgekondigde dividendrestricties heeft de BNG Bank een deel van het dividend 2019 en het gehele dividend 2020 later uitgekeerd. Eind juli 2021 heeft de ECB aangekondigd de dividendrestricties te laten vervallen vanaf 1 oktober 2021. BNG Bank heeft op 4 oktober 2021 het gereserveerde dividend over beide boekjaren ter grootte van EUR 148 miljoen uitgekeerd. Het ontvangen dividend in 2021 bedraagt € 34.942. In 2020 was het dividend € 24.517.
NV Alliander, Arnhem (Programma 3 )
Doelstelling en openbaar belang	Netwerkbedrijf Alliander is verantwoordelijk voor een groot deel van de energieleidingen in Nederland. Kernactiviteiten zijn het aansluiten van klanten op de energienetwerken en het distribueren van gas en elektriciteit. Deze taken zijn wettelijk bepaald gezien het belang van een betrouwbare aanvoer van energie.
Partijen	Provincies Gelderland en Noord-Holland, BV houdstermaatschappij Falcon en de gemeente Amsterdam: zij hebben gezamenlijk driekwart van de aandelen in bezit. Het overige deel is in bezit van 55 andere gemeentelijke aandeelhouders.
Financieel	Begroot is een jaarlijkse dividendopbrengst van € 269.000. Werkelijk ontvangen in 2021
	€ 269.408 en in 2020 € 326.276. Over 2021 behaalde Alliander een positief resultaat van
	€ 242 miljoen. Dit was in 2020 € 224 miljoen. Vanwege alle investeringen die Alliander op zich af ziet komen is er in 2021 door de aandeelhouders 600 miljoen euro bijeengebracht. De Aaltense bijdrage hierin is € 1.736.366 dat in de vorm van een aandeelhouderslening in 2021 is verstrekt.
Vitens, Utrecht (Programma 3)
Doelstelling en openbaar belang	Vitens is het grootste drinkwaterbedrijf van Nederland en levert drinkwater aan circa 5,7 miljoen klanten. De verantwoordelijkheid van Vitens is een gezonde en duurzame samenleving met zorg voor de bescherming van natuur en milieu.
Partijen	111 aandeelhouders bestaande uit gemeenten en provincies.
Financieel	In 2021 keert Vitens, net als in 2020, geen dividend uit.

Intergemeentelijk Samenwerkingsverband Werk en Inkomen (ISWI)
Tot 2016 was ISWI de gezamenlijke sociale dienst van Oude IJsselstreek en Aalten. In de jaarrekening 2018 zijn de uitstaande vorderingen, schulden en de reserves tussen ISWI in liquidatie en de beide gemeenten onderling verrekend. Omdat er nog een claim is ingediend over een reeds afgewikkeld bedrijfsongeval bij een derde, was er een kleine reserve aangehouden voor nog resterende verplichtingen. Door ISWI is de aansprakelijkheid en bijdrageplichtigheid steeds ontkend. Inmiddels is tussen de direct betrokken partijen een schikking getroffen, waarna ook de vereffening begin 2022 definitief is afgerond.